English
Hwb

Cyngor a chymorth

Darparu gwybodaeth i blant a phobl ifanc, ymarferwyr addysg, gweithwyr proffesiynol ym maes addysg, rhieni a gofalwyr er mwyn hyrwyddo diogelwch ar-lein i bobl ifanc.

1. Cyngor a chymorth 

 

 

Gweithredoedd a diweddariadau

  •  

    Er mwyn cydnabod cyfraniad pwysig rhieni a gofalwyr at gadw eu plant yn ddiogel ar-lein, bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i ddarparu canllawiau dwyieithog ar faterion diogelwch ar-lein amrywiol er mwyn eu helpu i gadw eu teuluoedd yn ddiogel ar-lein.

    Yn ystod 2024, rydym wedi parhau i gyhoeddi canllawiau er mwyn helpu teuluoedd i gadw eu plant yn ddiogel ar-lein:

    Cafodd y canllawiau ynghylch apiau i deuluoedd eu diweddaru ym mis Mawrth 2024 i gynnwys nodweddion a gosodiadau preifatrwydd newydd sydd ar gael yn yr apiau. Caiff y canllawiau hyn eu hadolygu unwaith eto yn ystod Haf 2024.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2023, rydym wedi parhau i gyhoeddi canllawiau er mwyn helpu teuluoedd i gadw eu plant yn ddiogel ar-lein:

    Rydym hefyd wedi cyhoeddi gwybodaeth am reoli effaith dylanwadwyr ar y cyfryngau cymdeithasol ar blant a phobl ifanc.

    Cafodd y canllawiau ynghylch apiau i deuluoedd eu diweddaru ym mis Chwefror 2023 i gynnwys nodweddion a gosodiadau preifatrwydd newydd sydd ar gael yn yr apiau. Caiff y canllawiau hyn eu hadolygu unwaith eto yn ystod Haf 2023.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2021-22, fel rhan o ymrwymiad parhaus i gefnogi teuluoedd, cyhoeddwyd y canllawiau canlynol gennym:

    Ym mis Hydref 2021, cyhoeddwyd cyfres o 24 o ganllawiau byr ‘Bydd wybodus’ dwyieithog i deuluoedd, sy’n rhoi’r cyngor diweddaraf ar apiau, rhwydweithiau cymdeithasol a gemau. Mae pob canllaw yn cynnwys trosolwg manwl o’r ap, ac yn nodi’r oed priodol i’w ddefnyddio, a’r derminoleg allweddol y dylai teuluoedd wybod amdani. Mae’r canllawiau hefyd yn tynnu sylw at risgiau a phryderon sy’n gysylltiedig â’r apiau, ac yn rhoi cyngor ac awgrymiadau ar eu haddasrwydd ar gyfer plant a phobl ifanc, gan gynnwys cyfarwyddiadau manwl ynghylch sut i ddefnyddio cyfleuster rheolaeth rhieni a gosodiadau diogelwch.

    Yn ystod 2022, gwnaethom gyhoeddi canllawiau ychwanegol i gefnogi teuluoedd:

    Ym mis Hydref 2022, gwnaethom ddiweddaru cyfres ddwyieithog o 24 o Ganllawiau ynghylch apiau i deuluoedd i adlewyrchu unrhyw nodweddion neu osodiadau preifatrwydd newydd sydd ar gael nawr o fewn yr apiau. Hefyd, gwnaethom ychwanegu 5 o ganllawiau newydd ar gyfer apiau sy’n cynyddu mewn poblogrwydd ymhlith plant a phobl ifanc. Yn gynnar yn 2023, bydd y canllawiau’n cael eu hadolygu a’u diweddaru unwaith yn rhagor a bydd 10 o ganllawiau newydd yn cael eu hychwanegu at y gyfres.

    Yn ystod tymor yr Hydref 2022, byddwn yn cyhoeddi canllaw ar y metafyd i deuluoedd. Nod y canllaw hwn yw rhoi dealltwriaeth glir o'r metafyd wrth iddo ddatblygu a'r hyn y mae'n ei olygu i fywydau digidol pobl ifanc.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2020-21 fel rhan o ymrwymiad parhaus i gefnogi teuluoedd, gwnaethom gyhoeddi'r canllawiau canlynol:

    Byddwn yn parhau i ddarparu canllawiau ar faterion amserol i gefnogi teuluoedd. Yn ystod 2021-22 byddwn yn cyhoeddi:

    • Canllaw i'r teulu ar hiliaeth ar-lein
    • Canllaw i'r teulu ar sgrolio diddiwedd
    • Canllaw i'r teulu ar eich hawl i fod yn ddiogel ac yn saff ar-lein
    • Canllaw i'r teulu ar fod yn seiberddoeth er mwyn osgoi seiberdroseddau

    Yn ogystal, byddwn yn cyhoeddi cyfres o 25 o ganllawiau byr, dwyieithog i rieni a gofalwyr ar yr 'apiau', rhwydweithiau cymdeithasol a gemau diweddaraf a mwyaf poblogaidd sy'n cael eu defnyddio gan blant a phobl ifanc. Bydd y canllawiau'n rhoi gwybodaeth i rieni a gofalwyr am sut mae'r apiau'n cael eu defnyddio, yn tynnu sylw at risgiau a phryderon sy'n gysylltiedig â'r apiau ac yn rhoi cyngor ac awgrymiadau ar eu haddasrwydd ar gyfer plant a phobl ifanc. Bydd yr holl ganllawiau ar gael yn gyhoeddus mewn ardal bwrpasol ar gyfer rhieni a gofalwyr ar ardal Cadw'n Ddiogel Ar-lein Hwb.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn 2019–20, gwnaethom gynhyrchu chwe chanllaw i deuluoedd yn dwyn y teitlau canlynol:

    I gyd-fynd â’r canllawiau hyn i deuluoedd, rydym wedi comisiynu’r gwaith o gynhyrchu cyfres o chwe ffilm ‘Dechrau’r sgwrs’ fer i’r teulu. Anelir y ffilmiau at deuluoedd (gan gynnwys rhieni, gofalwyr, teidiau a neiniau, a’r teulu estynedig), ac maent yn seiliedig ar yr wybodaeth a ddarparwyd gan arbenigwyr yn y maes a barn academaidd o bob rhan o’r DU. Caiff y ffilmiau eu lansio drwy gydol blwyddyn academaidd 2019–20 a byddant yn ategu’r canllawiau i deuluoedd:

    Fel rhan o’n hymrwymiad parhaus i gefnogi teuluoedd, rydym hefyd wedi comisiynu’r adnoddau canlynol sydd i'w cynhyrchu yn ystod 2020–21:

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn 2018–19, gwnaethom barhau i ariannu’r gyfres ‘Canllaw i rieni a gofalwyr ar ... ’, gan gyhoeddi canllawiau ar y pynciau canlynol.

    Rydym wedi ymrwymo i barhau â’r gyfres hon. Bydd yn ehangu’r gynulleidfa er mwyn ystyried y rôl bwysig y mae teuluoedd estynedig yn ei chwarae i gadw plant yn ddiogel ar-lein. Yn ystod 2019–20, byddwn yn cynhyrchu chwe chanllaw i deuluoedd yn dwyn y teitlau canlynol:

    • Canllaw i deuluoedd ar siarad am amser o flaen sgrin.
    • Canllaw i deuluoedd ar siarad am bornograffi.
    • Canllaw i deuluoedd ar adnabod a herio bwlio ar-lein.
    • Canllaw i deuluoedd ar siarad am feithrin perthynas amhriodol ar-lein.
    • Canllaw i deuluoedd ar siarad am secstio.
    • Canllaw i deuluoedd ar siarad am radicaliaeth ac eithafiaeth

    I gyd-fynd â’r canllawiau hyn i deuluoedd, rydym wedi comisiynu’r gwaith o gynhyrchu cyfres o chwe ffilm ‘Dechrau’r sgwrs’ fer i’r teulu. Bydd y ffilmiau’n cael eu hanelu at deuluoedd (gan gynnwys rhieni, gofalwyr, teidiau a neiniau, a’r teulu estynedig), a byddant yn seiliedig ar yr wybodaeth sy’n cael ei darparu gan arbenigwyr yn y maes a barn academaidd o bob rhan o’r DU. Caiff y ffilmiau eu lansio drwy gydol blwyddyn academaidd 2019–20, a byddant yn rhoi sylw i’r un pynciau â’r canllawiau i deuluoedd:

    • Dechrau’r sgwrs am amser o flaen sgrin.
    • Dechrau’r sgwrs am bornograffi.
    • Dechrau’r sgwrs am fwlio ar-lein.
    • Dechrau’r sgwrs am feithrin perthynas amhriodol ar-lein.
    • Dechrau’r sgwrs am secstio.
    • Dechrau’r sgwrs am radicaliaeth ac eithafiaeth

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Mae rhieni a gofalwyr yn gwneud cyfraniad allweddol at sicrhau bod eu plant yn meddu ar yr hyder a’r gallu priodol i gadw yn ddiogel ar-lein. Fel rhan o’n gweithgarwch ym maes cadernid digidol mewn addysg, byddwn yn parhau i ddatblygu canllawiau dwyieithog i rieni a gofalwyr er mwyn eu helpu i ddeall beth mae eu plant yn ei archwilio yn yr ysgol.

    Rydym yn parhau i weithio gyda SWGfL i ddatblygu a chreu canllawiau dwyieithog ar wahanol faterion a phynciau yn ymwneud â diogelwch ar-lein a seiber gadernid, gyda’r nod penodol o helpu rhieni a gofalwyr i gadw eu teuluoedd yn ddiogel ar-lein.

    I gael y canllawiau diweddaraf, gweler ein diweddariadau ar gyfer 2019 a 2020.

  •  

    Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i rannu awgrymiadau a chyngor rheolaidd â rhieni a gofalwyr ynglyn â defnyddio amser o flaen sgrin yn ddiogel drwy wefan a thudalennau Facebook ein hymgyrch ‘Magu Plant. Rhowch amser iddo.’.

    Mae ymgyrch Magu plant. Rhowch amser iddo yn dal i fynd rhagddi, gan gynnig awgrymiadau a chyngor arbenigol i rieni sydd â phlant hyd at 18 oed.  Mae rhai o adnoddau Magu plant. Rhowch amser iddo wedi cael eu hadolygu a'u diweddaru ac maent wedi cael eu lanlwytho yn ôl ar y wefan ddwyieithog benodedig.  Cafodd ymgyrch newydd gan Lywodraeth Cymru, Teulu Cymru, ei lansio ym mis Ebrill ’24, gan ddwyn ynghyd gyngor a chymorth i deuluoedd a rhieni. Mae postiadau ar y cyfryngau cymdeithasol, o dan ymgyrch Teulu Cymru, yn parhau i ganolbwyntio ar gefnogi ymddygiad plant (gan gysylltu ag opsiynau eraill yn lle cosbi corfforol), pwysigrwydd arferion rheolaidd a hyrwyddo manteision amser iach o flaen sgrin, ac maent yn hyrwyddo adnodd diogelwch ar-lein Hwb yn rheolaidd i rieni a theuluoedd. 

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Mae ymgyrch Magu plant. Rhowch amser iddo yn dal i fynd rhagddi, gan gynnig awgrymiadau a chyngor arbenigol i rieni sydd â phlant hyd at 18 oed.  Mae rhai o adnoddau Magu plant. Rhowch amser iddo wedi cael eu hadolygu a'u diweddaru ac maent wedi cael eu lanlwytho yn ôl ar y wefan ddwyieithog benodedig. Mae postiadau yn y cyfryngau cymdeithasol yn parhau i ganolbwyntio ar gefnogi ymddygiad plant (gan gysylltu ag opsiynau eraill yn lle cosbi corfforol), pwysigrwydd arferion rheolaidd a hyrwyddo manteision amser iach o flaen sgrin, ac maent yn hyrwyddo adnodd diogelwch ar-lein Hwb yn rheolaidd i rieni ar y wefan.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Ym mis Tachwedd, lansiwyd ymgyrch ddigidol newydd Magu Plant. Rhowch Amser Iddo er mwyn cefnogi’r cam i ehangu’r ystod oedran o 0-7 oed i 0-18 oed, a hynny yn ei dro yn cefnogi Deddf Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol) (Cymru) 2020 a’i hymgyrch gysylltiedig.

    Mae gwefan Magu Plant. Rhowch Amser Iddo wedi cael ei hailddylunio, ac mae dolenni at wybodaeth, cyngor a chefnogaeth o dan ystodau oedran penodol 0-4 oed, 4-7 oed, 8-12 oed, 13+ oed, ynghyd ag adran ‘Eich cefnogi chi’. Ymhlith yr adnoddau newydd a ddatblygwyd i gefnogi’r cam i ehangu’r ystod oedran mae awgrymiadau ynghylch meithrin ymddygiad cadarnhaol, awgrymiadau ynghylch ymddygiad pobl ifanc yn eu harddegau, blogiau sydd wedi’u diweddaru gan deuluoedd WYNEBAU ymgyrch Magu Plant. Rhowch Amser Iddo, a chrynoluniau diogelwch ar-lein penodol sydd wedi’u creu i gefnogi’r ystodau oedran hyn.

    Mae hysbysebu digidol, ac ar y teledu a’r radio, sy’n hyrwyddo Magu plant. Rhowch amser iddo yn parhau, ar y cyd â’r ymgyrch i godi ymwybyddiaeth o Roi Terfyn ar Gosbi Corofforol er mwyn cynnig dulliau gweithredu gwahanol i gosbi corfforol. Trefnwyd saith sioe deithiol gan Magu plant. Rhowch amser iddo dros yr haf, i hyrwyddo technegau rhianta cadarnhaol i gefnogi’r broses o weithredu’r ddeddfwriaeth.

    Mae adolygiad o adnoddau Magu plant. Rhowch amser iddo ar y gweill, ac mae adnoddau newydd ychwanegol yn cael eu datblygu, gan gynnwys llyfryn ar ddeall a rheoli ymddygiad plant; llyfr i rieni yn rhoi sylw i emosiynau plant ac effaith trawma yn ystod plentyndod; ac animeiddiad i bobl ifanc yn eu harddegau. Caiff y rhain eu lanlwytho i wefan Magu plant. Rhowch amser iddo.

    Mae’r negeseuon ar y cyfryngau cymdeithasol wedi canolbwyntio ar gyngor i blant wrth fynd yn ôl i’r ysgol; cymorth gyda gemau ar-lein; bwlio; pyliau o dymer ddrwg; a chyngor ar gefnogi’r rhieni eu hunain. Rhennir adnoddau diogelwch ar-lein Hwb yn rheolaidd er budd rhieni. 

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    O ganlyniad i effaith pandemig Covid-19, yr holl negeseuon o dan y rhianta. Mae ymgyrch Rhoi Amser iddo wedi canolbwyntio ar nifer o feysydd allweddol a themâu uchaf a nodwyd gan rieni. Roedd y rhain yn cynnwys - Ymddygiad Plant; Rhowch amser a chefnogaeth iddyn nhw, o dan faner gyffredinol ymgyrch hydref â ffocws newydd a lansiwyd ym mis Tachwedd 2020 o'r enw 'Eiliadau magu plant'. Casglwyd a chysylltwyd ystod eang o ffynonellau cyngor a chymorth perthnasol ar thema, sy'n ddefnyddiol i rieni yn ystod y cyfnod hwn, a'i gysylltu o dan bob un o'r themâu ar y Magu Plant. Rhowch amser iddo. Cynhyrchwyd deunydd newydd i gefnogi'r ymgyrch gan ddefnyddio eiliadau magu plant go iawn. Cafodd ffilm drosfwaol newydd ei chreu a'i hysbysebu ar sianeli teledu a radio a chyfathrebu amser brig; a ffilmiau a grëwyd i gefnogi pob un o'r tair thema. Mae nifer o adnoddau newydd hefyd wedi'u creu, gan gynnwys deg awgrym uchaf ar gyfer 'rhieni i annog datblygiad eu plentyn ifanc yn ystod cyfyngiadau COVID-19'; awgrymiadau gwych ynghylch 'pryder gwahanu – dychwelyd neu ddechrau gofal plant neu ysgol', i gyd-fynd â dechrau'r tymor ysgol newydd a dychwelyd i'r ysgol yn dilyn yr ail gyfnod clo; ac awgrymiadau da ar 'aros yn bositif yn ystod y gaeaf a'r gwanwyn a'r haf' a 'gweithio o adref'. Ffilm arbenigol ar 'Rheoli Ymddygiad' gan seicolegydd addysgol, sy'n ymdrin â dealltwriaeth a sut i ymateb i ymddygiad plant gyda chlipiau maint brathiad wedi'u creu i'w defnyddio ar gyfer y cyfryngau cymdeithasol, ac adnodd gwybodaeth ar gyfer y wefan; blogiau ar arddulliau magu plant, mam newydd yn ystod y cyfnod clo ac o deuluoedd FACES ar eu profiadau o'r cyfnod clo ac addysg gartref; ac mae adnoddau gwybodaeth a Thomenni Top ar 'routines' ac 'amser sgrin' hefyd wedi cael eu creu a'u lanlwytho ar y wefan.

    Mae'r gwaith yn parhau i ymestyn yr ystod oedran ar gyfer yr ymgyrch hyd at 18 oed er mwyn cefnogi Deddf Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol) (Cymru) a lansiad yr ymgyrch Deddfwriaeth gysylltiedig, gyda ffynonellau gwybodaeth dibynadwy wedi'u cysylltu o dan themâu allweddol wedi'u huwchlwytho i'r wefan erbyn Haf 2021.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Ym mis Mawrth 2020, cafodd ymgyrch ‘Magu Teulu. Rhowch amser iddo.’ ei hoedi yn unol â chyngor strategol. Cafodd yr ymgyrch ei hailgychwyn yn y pen draw fesul wythnos ar 6 Mai 2020 o dan dudalen ambarél ymgyrch newydd COVID-19, ‘Cadw’n Ddiogel. Cadw’n Bositif’ gyda’r nod o roi cymorth i rieni a gofalwyr yng ngoleuni pandemig COVID-19 a’i effaith, gan gynnwys y cyfyngiadau symud yn ystod y cyfnod cynnar, a threulio mwy o amser gartref gyda phlant. Cafodd dolenni i wybodaeth berthnasol gan weithwyr proffesiynol (gan gynnwys dolenni i’r adnoddau ar ddiogelwch ar-lein ar wefan Hwb) eu casglu ynghyd a’u trefnu o dan y themâu hyn, a’u hyrwyddo ar y cyfryngau cymdeithasol. Crëwyd dau adnodd i gefnogi’r ymgyrch – Cadw’n Ddiogel. Cadw’n Bositif: 10 tip defnyddiol a Cadw’n Ddiogel. Cadw’n Bositif: 10 awgrym Gofid Gwahanu. Hefyd, mae’r llinell gymorth sefydledig ar fagu plant wedi’i ehangu i gynnwys llinell Gymraeg, a aeth yn fyw ar 29 Mehefin 2020. Tra ein bod yn cysylltu ag adnoddau eraill gan Lywodraeth Cymru ac adnoddau proffesiynol eraill am gyngor penodol ar ddiogelwch ar-lein, rydym hefyd yn bwriadu creu ffilm arbenigol ar ‘amser o flaen sgrin’ fel rhan o ymgyrch ‘Magu Plant. Rhowch amser iddo.’ erbyn dechrau 2021, a fydd ar gael ar y wefan ac yn cael ei hyrwyddo drwy ein sianeli cyfryngau cymdeithasol. 

    Mae gwaith yn mynd rhagddo i ehangu’r ystodau oedran ar gyfer yr ymgyrch hyd at 18 oed, er mwyn cefnogi rhieni a gofalwyr â phlant hyn wrth iddynt fynd drwy ddatblygiadau emosiynol, meddyliol a chorfforol, gan gynnwys newidiadau hormonaidd. Bydd yr adnoddau a’r polisïau newydd arfaethedig i rieni a gofalwyr yn cynnwys gwybodaeth ychwanegol am ffyrdd o fyw, iechyd, addysg a diogelwch (gan gynnwys diogelwch ar-lein), megis rhannu ar-lein, gwneud ffrindiau, bwlio, straen arholiadau a gwahaniaethau o ran datblygiad yr ymennydd. Er mwyn sicrhau cywirdeb, byddwn yn cyfeirio at ffynonellau gwybodaeth dibynadwy ac yn gweithio mewn partneriaeth â’n cydweithwyr mewn adrannau eraill i wella’r ddarpariaeth yn hytrach na chynnig yr un ddarpariaeth. Byddwn hefyd yn cydweithio’n agos â’r gweithwyr proffesiynol yn y maes. Rydym yn disgwyl i’r ystodau newydd gael eu lansio yn ystod 2021.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Rydym yn bwriadu ehangu’r ystod oedran ar gyfer ‘Magu Plant. Rhowch amser iddo.’ hyd at 18 oed er mwyn cefnogi rhieni/gofalwyr plant hyn wrth iddynt fynd drwy newidiadau emosiynol a hormonaidd a allai newid deinameg eu cydberthynas yn y pen draw.

    Bydd yr adnoddau a’r polisïau newydd arfaethedig i rieni a gofalwyr yn cynnwys gwybodaeth ychwanegol am ffyrdd o fyw, iechyd, addysg a diogelwch (gan gynnwys diogelwch ar-lein), megis rhannu ar-lein, gwneud ffrindiau, bwlio, straen arholiadau a gwahaniaethau o ran datblygiad yr ymennydd. Er mwyn sicrhau cywirdeb, byddwn yn cyfeirio at ffynonellau gwybodaeth dibynadwy ac yn gweithio mewn partneriaeth â’n cydweithwyr mewn adrannau eraill i wella’r ddarpariaeth yn hytrach na chynnig yr un ddarpariaeth. Byddwn hefyd yn cydweithio’n agos â’r gweithwyr proffesiynol yn y maes.

    Byddwn hefyd yn comisiynu cystadleuaeth ‘Wynebau Newydd’ i ddod o hyd i bedwar teulu newydd â phlant hyn, i rannu eu profiadau personol am bleserau a heriau magu teulu ifanc yn y gobaith y bydd rhieni a gofalwyr eraill yn elwa ar eu straeon.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Lansiwyd ein hymgyrch ‘Magu Plant. Rhowch amser iddo.’ ym mis Tachwedd 2015. Mae’r ymgyrch yn hyrwyddo negeseuon cadarnhaol am fagu plant mewn nifer o ffyrdd gwahanol, gan gynnwys drwy’r cyfryngau cymdeithasol a phrint, a hysbysebion digidol. Mae gwefan benodol a thudalennau Facebook ac Instagram yn cynnig awgrymiadau, gwybodaeth a chyngor yn ymwneud â magu plant, ac yn cyfeirio rhieni a gofalwyr at ffynonellau cymorth eraill. Hefyd, cafodd llyfryn a chyfres o daflenni gwybodaeth a chyngor ar ddelio â phryderon cyffredin am fagu plant eu darparu i rieni a gofalwyr.

    Mewn arolwg anffurfiol o 1,490 o rieni plant dan bump oed yng Nghymru ym mis Mawrth 2016, nododd dros chwarter ohonynt fod defnydd eu plentyn o dechnoleg, fel ffonau clyfar, cyfrifiaduron, llechi a dyfeisiau tebyg, yn un o’u tri phrif bryder fel rhieni.

    Mae amser o flaen sgrin yn cyfeirio at faint o amser y mae plant yn ei dreulio o flaen sgrin yn gwylio’r teledu neu’n defnyddio cyfrifiadur, llechen neu ffôn clyfar. Yn ôl yr argymhellion rhianta presennol, dylid cyfyngu faint o amser y mae plant yn ei dreulio o flaen sgrin, yn enwedig i blant pump oed ac iau.

    Gall rhieni a gofalwyr leihau rhai o effeithiau negyddol defnyddio sgrin drwy rannu amser o flaen sgrin gyda’u plant. Mae’r cyngor i rieni a gofalwyr a roddir drwy wefan yr ymgyrch yn canolbwyntio ar sut y gallant gynnwys y cyfryngau digidol yn eu bywyd teuluol. Mae cyngor penodol yn cael ei ddarparu ar ddiogelwch ar-lein, cynnwys sy’n addas i’r oedran, pennu cyfyngiadau, a dangos esiampl o sut a phryd i ddefnyddio technoleg.

  •  

    Bydd Llywodraeth Cymru yn datblygu ac yn darparu canllawiau ac adnoddau dwyieithog ar ddiogelwch ar-lein i lywodraethwyr ysgolion er mwyn hyrwyddo dealltwriaeth bellach o faterion diogelwch ar-lein a’u helpu i gyflawni eu cyfrifoldeb i gadw dysgwyr yn eu hysgolion yn ddiogel ar-lein.

    Ym mis Medi 2023, gwnaethom gyhoeddi Hudo a meithrin perthynas amhriodol ar-lein: Canllaw i lywodraethwyr a ddatblygwyd gyda'r NSPCC. Nod y canllawiau hyn yw helpu llywodraethwyr i ddeall beth mae meithrin perthynas amhriodol ar-lein yn ei olygu a'r rôl y gallant ei chwarae drwy helpu ysgolion i atal digwyddiadau ac ymateb iddynt.

    Ym mis Mawrth 2024, gyda chymorth Canolfan Rhyngrwyd Mwy Diogel y DU, gwnaethom gyhoeddi canllawiau anstatudol newydd Arferion ac egwyddorion i ysgolion ar gyfer defnyddio'r cyfryngau cymdeithasol er mwyn cefnogi ysgolion, eu cyrff llywodraethu a lleoliadau addysg i ddefnyddio'r cyfryngau cymdeithasol yn ddiogel ac yn gyfrifol.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Ym mis Ionawr 2023, fel rhan o ymrwymiad parhaus i gefnogi llywodraethwyr, gwnaethom gyhoeddi canllaw byr sy'n esbonio beth yw aflonyddu rhywiol ar-lein a ble y gellir cael rhagor o wybodaeth. Mae hefyd yn cynnwys cwestiynau allweddol y dylai llywodraethwr/arweinydd ysgol fod yn eu gofyn yn ei rôl fel llywodraethwr/arweinydd ysgol er mwyn cefnogi'r ysgol ynglŷn â'r mater hwn.

    Aflonyddu rhywiol ar-lein – Deall, atal ac ymateb: 3 chwestiwn allweddol ar gyfer cyrff llywodraethu

    Ym mis Chwefror 2023, gwnaethom hefyd addasu'r canllawiau i ymarferwyr a oedd eisoes ar gael er mwyn cyhoeddi canllawiau cyflym i lywodraethwyr ar y pynciau canlynol:

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2021-22, fel rhan o ymrwymiad parhaus i gefnogi llywodraethwyr ysgolion, cyhoeddwyd y canllawiau canlynol gennym:

    Yn ystod haf 2022 wrth gyflawni ymrwymiad parhaus i gefnogi llywodraethwyr, rydym wedi addasu a chyhoeddi adnoddau presennol rhestrau chwarae a chanllawiau ymarferwyr addysg yn ganllawiau ar gyfer llywodraethwyr y gellir eu darllen yn gyflym ar y pynciau a ganlyn:

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2020-21 fel rhan o ymrwymiad parhaus i gefnogi llywodraethwyr ysgolion, gwnaethom gyhoeddi'r canllawiau canlynol:

    Byddwn yn parhau i ddarparu canllawiau ar faterion amserol i gefnogi llywodraethwyr. Yn ystod 2021-22 byddwn yn cyhoeddi:

    • Canllaw i lywodraethwyr ar hiliaeth ar-lein
    • Canllaw i lywodraethwyr ar sgrolio diddiwedd
    • Canllaw i lywodraethwyr ar hawl plant i fod yn ddiogel ac yn saff ar-lein
    • Canllaw i lywodraethwyr ar fod yn seiberddoeth er mwyn osgoi seiberdroseddau

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Gan ategu’r gyfres bresennol o adnoddau i lywodraethwyr, gwnaethom ariannu a chynhyrchu chwe adnodd rhestr chwarae pellach yn ymdrin â meysydd allweddol diogelwch ar-lein. Mae’r adnoddau sydd wedi’u cynhyrchu yn dwyn y teitlau canlynol:

    Yn ogystal â’r adnoddau rhestrau chwarae hyn, gwnaethom gyhoeddi canllawiau i lywodraethwyr ym mis Mai 2020 – Pum cwestiwn allweddol i gyrff llywodraethu er mwyn helpu i herio ysgolion a cholegau i ddiogelu eu dysgwyr yn effeithiol. Addaswyd y canllawiau hyn o fersiwn Gweithgor Addysg Cyngor y DU ar gyfer Diogelwch ar y Rhyngrwyd (UKCIS) i gyd-fynd â chyd-destun addysg Cymru.

    Fel rhan o’n hymrwymiad parhaus i gefnogi llywodraethwyr ac ysgolion i gyflawni eu cyfrifoldebau o ran diogelu, rydym wedi comisiynu’r adnoddau canlynol i gael eu cynhyrchu yn ystod 2020–21:

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2018–19, gwnaethom greu chwe adnodd rhestr chwarae pellach i lywodraethwyr yn ymdrin â meysydd allweddol diogelwch ar-lein. Mae’r adnoddau sydd wedi’u cynhyrchu yn dwyn y teitlau canlynol:

    Gan barhau i gynyddu nifer yr adnoddau sydd ar gael i lywodraethwyr, yn ystod 2019–20, rydym wedi comisiynu’r gwaith o gynhyrchu’r adnoddau canlynol i lywodraethwyr yn benodol:

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Gan gydnabod y rôl allweddol y mae llywodraethwyr yn ei chwarae mewn perthynas â diogelu mewn ysgolion a gwrando ar adborth gan randdeiliaid yn 2017–18, gwnaethom ariannu’r broses o ddatblygu adnoddau wedi’u hanelu at lywodraethwyr drwy ein contractwr arbenigol SWGfL er mwyn datblygu canllawiau ac adnoddau dwyieithog i lywodraethwyr ar ddiogelwch ar-lein.

    Roedd yr adnoddau i lywodraethwyr yn adlewyrchu’r pynciau a grëwyd ar gyfer dysgwyr, rhieni a gofalwyr, ac ymarferwyr addysg a gweithwyr addysg proffesiynol.

  •  

    Bydd Llywodraeth Cymru yn datblygu cyngor a gwybodaeth newydd wedi'u teilwra i gefnogi plant a phobl ifanc yn uniongyrchol gyda phroblemau a phryderon ar-lein. Bydd yn cael ei gyd-awduro gyda phobl ifanc a'i gyhoeddi mewn ardal bwrpasol newydd ar Hwb.

    Rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i gefnogi plant a phobl ifanc drwy ddarparu gwybodaeth a chanllawiau i'w helpu gyda phroblemau a phryderon ar-lein yn.  Ym mis Gorffennaf 2023, cafodd y casgliad presennol o ganllawiau ynghylch Problemau a phryderon ar-lein ei ddiweddaru a'i ehangu i 19 o ganllawiau sy'n cwmpasu ystod eang o bynciau sy'n ymwneud â diogelwch ar-lein.  Mae'r canllawiau hyn wedi cael eu creu ar y cyd â phobl ifanc drwy gyfres o sesiynau ymgysylltu. Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i gynnal y canllawiau hyn er mwyn sicrhau eu bod yn cynnwys y cyngor a'r canllawiau diweddaraf.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Mae'r cyngor ar broblemau a phryderon ar-lein yn dal ar gael i blant a phobl ifanc ac rydym yn parhau i hyrwyddo'r wybodaeth hon.  Mae'r gyfres o ganllawiau'n cael ei hehangu i gynnwys pynciau newydd, a chaiff y canllawiau newydd eu cyhoeddi yn ystod haf 2023.  Hefyd, bydd y cynnwys sydd eisoes ar gael yn cael ei adnewyddu er mwyn iddo barhau i fod yn gyfredol.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod 2021-22 rydym wedi bod yn gweithio gyda ProMo Cymru i ddatblygu cyngor a gwybodaeth bwrpasol i blant a phobl ifanc ar faterion ar-lein. Drwy nifer o grwpiau ffocws ledled Cymru, cafodd y prosiect ei lywio gan brofiadau plant a phobl ifanc, gan sicrhau bod y cyngor yn berthnasol, yn hygyrch ac yn ennyn diddordeb pobl ifanc.

    Mae'r cyngor yn cefnogi plant a phobl ifanc gydag amrywiaeth o faterion ar-lein megis:

    Cynnwys anghyfreithlon a sarhaus

    Bwlio ar-lein

    Hapchwarae ar-lein

    Magu perthynas amhriodol ar-lein

    Casineb ar-lein

    Radicaleiddio ac eithafiaeth ar-lein

    Enw da ac ôl troed ar-lein

    Aflonyddu rhywiol ar-lein

    Rhannu lluniau noeth

    Cyfryngau cymdeithasol

    Mae'r cyngor a'r wybodaeth hon ar gael ar ardal newydd 'Problemau a phryderon ar-lein' Hwb, sydd wedi'i chreu a'i dylunio'n arbennig ar gyfer plant a phobl ifanc. 

    Rydym yn parhau i hyrwyddo'r cyngor 'problemau a phryderon ar-lein' a byddwn yn ymchwilio i gyfleoedd i gryfhau ac ehangu'r tudalennau  i sicrhau eu bod yn cynnig canllawiau o ansawdd uchel ar amrywiaeth o faterion diogelwch ar-lein sy’n berthnasol i blant a phobl ifanc.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Mae Cadw'n Ddiogel Ar-lein yn ardal bwrpasol a ddatblygwyd i gefnogi cadernid digidol mewn addysg ledled Cymru. Mae'n cynnwys newyddion, gwybodaeth ac ystod eang o adnoddau dwyieithog sy'n cwmpasu materion diogelwch ar-lein a seiberddiogelwch, i gyd wedi'u cynllunio i helpu i ddiogelu dysgwyr ar-lein. Hyd yma, mae’r cynulleidfaoedd allweddol wedi cynnwys ymarferwyr addysg, llywodraethwyr a theuluoedd. Gan adeiladu ar hyn, byddwn yn ehangu'r ardal drwy ddatblygu gwybodaeth a chyngor o ansawdd uchel sy'n trafod profiadau a phryderon plant a phobl ifanc yn uniongyrchol.

  •  

    Bydd Llywodraeth Cymru yn sefydlu panel cynghori newydd ar blant a phobl ifanc i sicrhau bod llais y dysgwr yn cael ei gynrychioli ac yn llywio gwybodaeth, cyngor a chyfeiriad polisi yn y dyfodol. 

    Mae Grŵp Ieuenctid Cadw'n Ddiogel Ar-lein yn parhau i roi safbwynt gwerthfawr i'n gwaith sy'n canolbwyntio ar bobl ifanc. Eleni, cyfrannodd y grŵp at ein hyfforddiant ar gyfryngau cymdeithasol i ysgolion a chymerodd ran mewn sesiwn gyda'r NSPCC. Ar gyfer Diwrnod Defnyddio’r Rhyngrwyd yn Fwy Diogel, treuliodd aelodau'r Grŵp y diwrnod yn Stadiwm Principality gydag Undeb Rygbi Cymru, gwnaethant gyfrannu at ffilm ar y cyd ag aelodau'r grŵp cyfatebol yn Iwerddon, gwnaethant gymryd rhan mewn cyfweliadau radio a thrafod yr hyn yr hoffent ei ddweud wrth eu cyfoedion, athrawon a chwmnïau technoleg am ddiogelwch ar-lein.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Sefydlwyd y Grŵp Ieuenctid Cadw'n Ddiogel Ar-lein ddiwedd 2022 ac mae wedi cyfarfod ddwywaith hyd yn hyn eleni. Caiff y grŵp ei reoli a'i hwyluso gan Cymru Ifanc, ac mae'n cynnwys amrywiaeth o ddysgwyr rhwng 13 a 17 oed o bob cwr o Gymru. Mae'r grŵp yn cyfarfod bob tymor i drafod materion a phynciau cyfredol sy'n ymwneud â diogelwch ar-lein ac mae'n ein galluogi i geisio barn dysgwyr a deall eu bywydau ar-lein o safbwynt go iawn er mwyn llywio ein rhaglen waith yn y dyfodol.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Yn ystod haf 2022 rydym wedi gweithio gyda Cymru Ifanc i ddiffinio pwrpas a gofynion Grwp Ieuenctid Cadw'n Ddiogel Ar-lein. Ym mis Hydref dechreuwyd recriwtio ar gyfer y Grwp ac mae disgwyl i'r cyfarfod cyntaf gael ei gynnal yn hydref 2022. Bydd y Grwp yn penderfynu dyddiadau’r cyfarfodydd, y lleoliadau a phynciau’r agenda ar gyfer y dyfodol. Bydd trafodaethau'r Grwp yn llywio ein gwaith gwytnwch digidol yn y dyfodol gan gynnwys y ffordd orau o gyfathrebu gyda phlant a phobl ifanc.

    Statws y cam gweithredu: Parhaus.

    Ym mis Mawrth 2022, lansiwyd ardal newydd ar Hwb sy'n cynnwys cyngor diogelwch ar-lein a ysgrifennwyd yn uniongyrchol ar gyfer plant a phobl ifanc ar ddeg pwnc gwahanol. Mae'r tudalennau cyngor yn cynnig gwybodaeth ac arweiniad pwysig i blant a phobl ifanc ar beth i'w wneud a ble i droi am help os ydynt yn poeni am rywbeth ar-lein.

    Er mwyn ein helpu i sicrhau bod y cyngor yn diwallu anghenion plant a phobl ifanc, rydym yn sefydlu panel cynghori ar blant a phobl ifanc. Bydd yr aelodau'n rhoi adborth am gynnwys sy'n bodoli eisoes, yn tynnu sylw at unrhyw faterion ar-lein sy'n effeithio arnynt ar hyn o bryd ac yn gwneud argymhellion i lywio cynnwys a chyfeiriad polisi yn y dyfodol.

  • Cyhoeddwyd gyntaf 18 Tachwedd 2020
  • Diweddarwyd ddiwethaf 22 Gorffennaf 2024