Trosolwg

Gellir gweld Rheoliadau Addysg (Trefniadau Sefydlu ar gyfer Athrawon Ysgol) (Cymru) 2015 (dolen allanol) ar wefan legislation.gov.uk.

Gellir gweld y canllaw ymsefydlu cyfredol o dan yr adran lanlwytho dogfennau isod.

Mae Cyngor y Gweithlu Addysg yn gyfrifol am weinyddu cyllid ymsefydlu i ysgolion (dolen allanol), gadw'r proffil ymsefydlu ar lein ar ei wefan drwy’r Pasbort Dysgu Proffesiynol (dolen allanol) ac am wrando ar apeliadau ymsefydlu (dolen allanol).

Cyfnod ymsefydlu

Rhaid i bob athro newydd gymhwyso (ANG) feddu ar Statws Athro Cymwysedig (SAC) a rhaid iddynt gofrestru gyda CGA fel athrawon ysgol cyn y gallant gael eu cyflogi fel athrawon mewn ysgolion a gynhelir.

Rhaid i bob ANG gwblhau cyfnod ymsefydlu llawn. Tri thymor ysgol yw hyn ar gyfer athrawon newydd gymhwyso sy’n cael eu cyflogi’n amser llawn. Rhaid i athrawon newydd gymhwyso sy’n cael eu cyflogi’n rhan amser neu fel athrawon cyflenwi cyfnod byr, gwblhau 380 o sesiynau sy’n gyfwerth â thri thymor ysgol. Diffinnir un sesiwn ysgol fel un bore neu un prynhawn o gyflogaeth mewn ysgol fel athro cymwysedig. Rhaid i ysgolion rhoi 10% o amser digyswllt i athrawon newydd gymhwyso i’w galluogi i ymgymryd â’u gweithgareddau ymsefydlu; mae hyn yn ychwanegol i’r amser digyswllt statudol ar gyfer cynllunio, paratoi ac asesu (CPA).

Safonau proffesiynol

Athrawon newydd gymhwyso sy’n dechrau eu cyfnod ymsefydlu ar 1 Medi 2017 neu ar ôl hynny

Bydd athrawon newydd gymhwyso sy’n dechrau eu cyfnod ymsefydlu ar 1 Medi 2017 neu ar ôl hynny yn gweithio i’r safonau proffesiynol newydd ar gyfer addysgu ac arweinyddiaeth a gaiff eu lansio yng Nghymru ym mis Medi 2017.

Mae’r safonau proffesiynol ar gyfer addysgu ac arweinyddiaeth yn seiliedig ar bum safon broffesiynol sydd â gwerthoedd ac ymagweddau cyffredin. Caiff pob safon ei rannu’n elfennau gyda disgrifyddion sy’n nodi enghreifftiau o sut y dylid cymhwyso pob safon.

Bydd cwblhau'r cyfnod ymsefydlu yn gofyn am dystiolaeth yn erbyn pob un o'r disgrifyddion.

Athrawon newydd gymhwyso a ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu cyn 1 Medi 2017

Bydd athrawon newydd gymhwyso a ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu cyn 1 Medi 2017 yn parhau â’r safonau athrawon wrth eu gwaith (SAG) a oedd yn weithredol pan ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu. Ar ôl cwblhau eu cyfnod ymsefydlu yn llwyddiannus, byddant yn mabwysiadu'r safonau proffesiynol newydd ar gyfer addysgu ac arweinyddiaeth.

Trefniadau mentora

Bydd pob ANG yn derbyn cefnogaeth o ddydd i ddydd gan fentor ymsefydlu (mentor ysgol gynt) a chefnogaeth achlysurol gan wiriwr allanol (mentor allanol gynt).

Os hoffech wybodaeth bellach am y trefniadau mentora allanol, cysylltwch â’ch consortiwm yn uniongyrchol:

Canolbarth y De

Mandy Esseen: mandy.esseen@cscjes.org.uk

Matthew Robbins: matthew.robbins@cscjes.org.uk

Gwasanaeth Cyflawni Addysg i Dde Ddwyrain Cymru

Amanda Passmore: amanda.passmore@sewaleseas.org.uk   

Deb Woodward: deb.woodward@sewaleseas.org.uk

GwE

Ieuan Jones: IeuanJones@gwegogledd.cymru

ERW

Sarah Perdue: sarah.perdue@erw.org.uk 

Dolenni perthnasol

Estyn - Cefnogi athrawon newydd gymhwyso gan ddefnyddio mentora ac anogaeth gan staff yr ysgol (dolen allanol)

Y proffil ymsefydlu

Bydd y proffil ymsefydlu yn sail i’r ddeialog broffesiynol rhwng yr ANG, y mentor ymsefydlu a’r gwiriwr allanol.

O 1 Medi 2014 ymlaen

Rhaid i athrawon newydd gymhwyso sy’n dechrau eu cyfnod ymsefydlu o 1 Medi 2014 ymlaen gwblhau’r proffil ymsefydlu drwy’r Pasbort Dysgu Proffesiynol ar wefan Cyngor y Gweithlu Addysg (dolen allanol). Rhaid i athrawon sy’n dechrau cyfnod ymsefydlu o 1 Medi 2017 ymlaen ddefnyddio’r safonau proffesiynol ar gyfer addysgu ac arweinyddiaeth. Bydd athrawon a ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu cyn 1 Medi 2017 yn parhau i ddefnyddio’r SAG.

Rhwng 1 Medi 2012 a 1 Medi 2014

Dylai athrawon newydd gymhwyso a ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu rhwng 1 Medi 2012 a 1 Medi 2014 barhau i ddefnyddio’u proffil ymsefydlu gwreiddiol a’r SAG.

Cyn 1 Medi 2012

Dylai athrawon newydd gymhwyso a ddechreuodd eu cyfnod ymsefydlu cyn 1 Medi 2012 barhau i ddefnyddio’r deunydd cymorth ar gyfer asesu, arsylwi a phennu targedau a’r SAG.

Dolenni perthnasol

Cyngor y Gweithlu Addysg: Canllaw ar gyfer y proffil ymsefydlu ar lein (dolen allanol).

Proffil dechrau gyrfa

Gall athrawon newydd gymhwyso gael mynediad i’w Proffil Dechrau Gyrfa (PDG) drwy’r Pasbort Dysgu Proffesiynol ar wefan Cyngor y Gweithlu Addysg (CGA).

Rolau a chyfrifoldebau yn ystod ymsefydlu

Mae cyfnod ymsefydlu effeithiol yn golygu gwaith partneriaeth rhwng nifer o bobl allweddol.

Rhoddir mwy o wybodaeth am rolau a chyfrifoldebau yn (Atodiad A) o’r canllaw ymsefydlu.

Athrawon cymwysedig a gwaith addysgu

Mae'n ofynnol yn ôl y gyfraith bod gan bob unigolyn, sy'n cael ei gynnig i ysgolion ar gyfer swyddi addysgu, Statws Athro Cymwysedig (SAC), a'i fod wedi cofrestru'n athro cymwysedig â Chyngor y Gweithlu Addysg (CGA).

Mae'r gofynion sydd angen eu bodloni gan bersonau y cydnabyddir eu bod yn athrawon cymwysedig yng Nghymru (a chanddynt Statws Athro Cymwysedig felly) wedi'u hamlinellu yn Rheoliadau Cymwysterau Athrawon Ysgol (Cymru) 2012 (dolen allanol).

Mae'r sefyllfa o ran pwy a all wneud gwaith addysgu mewn ysgolion a gynhelir neu ysgolion arbennig nas cynhelir yng Nghymru wedi'i amlinellu yn Rheoliadau Cyngor y Gweithlu Addysg (Prif Swyddogaethau) (Cymru) 2015 (dolen allanol).

Mae’r rheoliadau hefyd yn nodi bod gofyn i berson fod yn gymwys i addysgu ac yn nodi'r gweithgareddau'n fanwl - a elwir yn waith penodedig - y gall athro cymwys eu gwneud, sef:

• cynllunio a pharatoi gwersi a chyrsiau i ddysgwyr
• rhoi gwersi i ddysgwyr
• asesu datblygiad, hynt a chyrhaeddiad dysgwyr
• adrodd ar ddatblygiad, hynt a chyrhaeddiad dysgwyr.

Lle bo’n briodol, dylai asiantaethau cyflenwi sicrhau bod penaethiaid neu gyrff llywodraethu yn ymwybodol bod angen cyfyngu ar ddyletswyddau os yw unigolion yn cael eu hanfon i ysgolion ar gyfer swyddi cynorthwywyr addysgu neu goruchwylwyr llanw heb SAC. Yn yr un modd, mae angen i ysgolion fod yn glir ynglŷn â chyfrifoldebau wrth egluro rolau unigolion yn yr ystafell ddosbarth.

Gallwch gael rhagor o gyngor am Statws Athro Cymwysedig unigolyn ac a yw wedi'i gofrestru'n briodol, o Dîm Cymwysterau a Chofrestru Cyngor y Gweithlu Addysg drwy anfon e-bost i registration@ewc.wales

Gallwch gael rhagor o gyngor am y gofynion sydd angen eu bodloni gan unigolion, er mwyn iddynt gael eu cydnabod yn athrawon cymwys yng Nghymru (a chanddynt Statws Athro Cymwysedig felly) drwy anfon e-bost i teachingenquiries@llyw.cymru

Mae rhai athrawon newydd gymhwyso cyflenwi byrdymor wedi’u cofrestru ag asiantaethau cyflenwi. Mae’r cyflwyniad PowerPoint yn pwysleisio cyfrifoldebau’r asiantaethau tuag at athrawon newydd gymhwyso.

Ymsefydlu ar gyfer athrawon newydd gymhwyso cyflenwi tymor byr

Rhaid i athrawon newydd gymhwyso sy’n ymgymryd ag ymsefydlu drwy gronni cyfnodau byrdymor o gyflenwi, ddangos tystiolaeth eu bod yn bodloni’r holl safonau proffesiynol perthnasol erbyn y cyfnod ymsefydlu gofynnol sef 380 sesiwn ysgol. Diffinnir sesiwn ysgol fel un bore neu un prynhawn o gyflogaeth fel athro cymwysedig mewn lleoliad priodol.

Rhaid i athrawon cyflenwi byrdymor gymryd cyfrifoldeb am:

• gwblhau ‘Ffurflen Hysbysu Sefydlu fel Athro Cyflenwi Byrdymor’ CGA (dolen allanol) o fewn deg diwrnod gwaith o gychwyn cyflogaeth a phob tro bydd yr ANG yn symud ysgol yn ystod eu cyfnod ymsefydlu
• logio gyda CGA pob sesiwn ysgol wedi’i dilysu, o fewn 10 diwrnod o gwblhau’r sesiynau drwy ddefnyddio’r Pasbort Dysgu Proffesiynol (dolen allanol)
• sicrhau bod y sesiynau yn cael eu dilysu gan y pennaeth neu uwch arweinydd yn yr ysgol gan ddefnyddio adran berthnasol o’r proffil ymsefydlu cyn iddynt symud i ysgol arall
• mynychu digwyddiadau hyfforddi ar gyfer athrawon cyflenwi byrdymor. Gellir dod o hyd iddynt ar wefan eu consortiwm neu drwy gysylltu â chydlynydd ymsefydlu eu hawdurdod lleol neu gonsortiwm. Caiff manylion y digwyddiadau hyfforddi/sesiynau gyda’r hwyr, eu cyhoeddi yn aml drwy ein cylchlythyr, Dysg.

Manylion cyswllt

Consortiwm Canolbarth y De

Pen-y-bont ar Ogwr, Caerdydd, Merthyr Tudful, Rhondda Cynon Taf, Bro Morgannwg

Mandy Esseen: mandy.esseen@cscjes.org.uk

Swyddog cynorthwyol

Matthew Robbins: matthew.robbins@cscjes.org.uk 01443 281405

Helen Williams: helen.williams2@cscjes.org.uk

Kathryn Gwyn (Cymraeg): KathrynGwyn@ygcwmrhondda.cymru

Consortiwm y De-ddwyrain – Gwasanaeth Cyrhaeddiad Addysg

Blaenau Gwent, Caerffili, Sir Fynwy, Casnewydd, Tor-faen

Deb Woodward: deb.woodward@sewaleseas.org.uk

Ymholiadau gweinyddol

Amanda Passmore: business.support@sewaleseas.org.uk 01443 864963

ERW

Sir Gâr

Ann James: HAJames@carmarthenshire.gov.uk 01267 246610

Swyddog gweinyddol Sir Gâr

Adele Davies: AdeleDavies@carmarthenshire.gov.uk 01267 246659

Ceredigion

Mair Potter: Mair.Potter@ceredigion.gov.uk 07966 321541

Swyddog gweinyddol Ceredigion

Lis Williams: lis.williams@ceredigion.gov.uk

Castell-nedd Port Talbot

Darren Long: d.long1@npt.gov.uk 01639 763990

Sir Benfro

Heidi Reynolds: heidi.reynolds@pembrokeshire.gov.uk 01437 775019

Swyddog gweinyddol Sir Benfro

Christine Butcher: christine.butcher@pembrokeshire.gov.uk 01437 775003

Powys

Anwen Orrells: anwen.orrells@powys.gov.uk 01686 614051

Swyddog gweinyddol Powys

Janey Haselden: janey.haselden@powys.gov.uk 01597 826715

Anne Bates: anne.bates@powys.gov.uk

Abertawe

Sarah Loydon: sarah.loydon@swansea.gov.uk 01792 633932

Fiona Jones: fiona.jones2@swansea.gov.uk 01792 633932

Swyddogion gweinyddol Abertawe

Susan Williams: susan.williams3@swansea.gov.uk

GwE

Conwy

Eifion Roberts: eifion.roberts@outlook.com 07766206010

Sir Ddinbych

Eifion Roberts: eifion.roberts@outlook.com 07766206010

Sir y Fflint

Helen Crich: HelenMCrich@outlook.com 01352 704019

Gwynedd

Diane Jones: DianeJones3@gwynedd.llyw.cymru 01286 679958 est 32958

Ffion Elen Lewis: FfionElenLewis@gwynedd.llyw.cymru 01286 679958 ext 32958

Ynys Môn

Meinir Hughes: MeinirHughes@ynysmon.gov.uk 01248 752947

Swyddog gweinyddol Ynys Môn

Rachel Carson: RachelCarson@anglesey.gov.uk 01248 752928

Wrecsam

Siwan Meirion: siwan.meirion@wrexham.gov.uk 01978 295441

Swyddog gweinyddol Wrecsam

Barbara Sznerch: barbara.sznerch@wrexham.gov.uk 01978 295445

Llywodraeth Cymru

Ar gyfer ymholiadau cyffredinol yn ymwneud â pholisi a chanllawiau statudol ymsefydlu, cysylltwch drwy e-bostio: inductioninfo@llyw.cymru.