Safonau Llwybryddion a Switsys

Mae angen cyfarpar "cryfder busnes" ar ysgolion er mwyn ymdopi â’r galw mawr gan gannoedd o bobl sy’n defnyddio gwasanaethau ar yr un pryd. Felly, mae llwybrydd domestig yn anaddas i’w ddefnyddio mewn ysgol am nifer o resymau. Mae’r llwybryddion mwyaf addas yn gallu ymdopi â llawer iawn o draffig a sicrhau nad oes unrhyw ddefnyddiwr yn colli data neu’n gorfod dygymod â chysylltiadau araf.

Mae llwybryddion yn cysylltu’ch rhwydwaith, ac os nad ydynt yn cael eu cynnal, neu os nad oes ganddynt ddigon o gapasiti, gallant arafu popeth a chreu rhwystredigaeth.

Gall eich awdurdod lleol eich helpu i gadarnhau bod eich llwybrydd yn cael ei gynnal a’i gadw a bod ganddo ddigon o gapasiti, sy’n golygu y gallwch ddefnyddio’r rhyngrwyd ac anfon data mewn ffordd effeithlon a diogel.

Fel yr amlinellwyd yn Safonau Cysylltedd (Band Eang), dylai ysgolion ddefnyddio Rhwydwaith Prosiect Cydgasglu Band Eang y Sector Cyhoeddus (PSBA) fel eu darparwr band eang diofyn.

Mae’r PSBA yn cynnig gwasanaeth wedi’i reoli sy’n cynnwys darparu a rheoli llwybrydd sy’n cysylltu rhwydwaith TG yr ysgol â’r Rhwydwaith Ardal Eang (WAN) trwy’r PSBA.

Bydd gan y llwybrydd a ddarperir ddigon o gapasiti i gefnogi llif data, a bydd yn cael ei reoli i sicrhau bod protocolau diogelu a diogelwch data cadarn ar waith. Mae’n rhaid i lwybryddion fod â chapasiti digonol i gefnogi llif data’r rhwydwaith, ac mae angen cefnogaeth gan y cynhyrchydd i sicrhau eu bod yn derbyn diweddariadau cadarnwedd ac yn gweithredu mor effeithiol a diogel â phosibl.

Er mwyn bod mor effeithlon â phosibl, dylai rhwydweithiau TG ysgolion gael eu cynllunio a’u gosod gan sefydliadau proffesiynol.

Trwy gynllunio rhwydweithiau yn gywir, bydd cyfarpar yn llai tebygol o fethu, gan leihau unrhyw effaith ar ddefnyddwyr yn yr ystafell ddosbarth. Trwy sicrhau’r llwybr byrraf posibl rhwng y defnyddiwr a’r rhyngrwyd, ni fydd data yn gorfod teithio mor bell, gan leihau nifer y rhwystrau posibl yn y rhwydwaith.

Mae rhwydwaith sydd wedi’i gynllunio’n dda yn eich helpu i gael gwerth am arian gan eich cysylltiad rhyngrwyd a’ch dyfeisiau.

Er mwyn sicrhau bod y rhwydwaith yn gweithredu’n effeithlon ac osgoi tagfeydd, dylai ysgolion ddilyn y llwybr byrraf posibl rhwng dyfais y defnyddiwr a’r rhyngrwyd.

I wneud hyn, mae angen strwythur rhwydwaith TG ysgol wedi’i gynllunio sy’n cynnwys:

• Gosod un llwybrydd i gysylltu rhwydwaith TG yr ysgol â’r rhyngrwyd, a ddylai gael ei ddarparu gan PSBA fel yr amlinellwyd yn Safon C1. Mewn achosion lle mae angen swyddogaeth llwybrydd Haen 3 i sicrhau swyddogaeth ychwanegol, dylid darparu hyn trwy ddefnyddio switsh Haen 3 yn hytrach na llwybrydd ychwanegol. Mewn achosion lle mae llwybrydd ychwanegol wedi’i ddefnyddio i ddarparu’r swyddogaeth hon, dylai ysgolion ymgynghori â’r awdurdod lleol i sicrhau nad yw’n achosi man cyfyng ychwanegol ar y rhwydwaith
• Sicrhau bod dau bwyth o leiaf rhwng dyfais y defnyddiwr a’r llwybrydd – enw’r cysylltiad hwn yw hop, ac mae arferion da yn argymell uchafswm o ddwy hop rhwng dyfais y defnyddiwr a’r llwybrydd er mwyn sicrhau llif data effeithiol
• Osgoi cysylltu switshis â’i gilydd mewn dolen – sef creu cadwyn llygad y dydd. Gall hyn gael effaith niweidiol iawn ar y rhwydwaith gan fod problem gydag un switsh yn gallu amharu ar y rhwydwaith cyfan.

Mae switshis yn ymdrin â’ch holl draffig – yn lleol (aros yn yr ysgol) a’r traffig sy’n teithio y tu allan i’r ysgol (i’r rhyngrwyd, trwy’ch llwybrydd).

Mae switshis yn cysylltu’ch rhwydwaith – os nad ydynt yn sicrhau bod traffig yn gallu llifo’n ddigon cyflym ar adegau prysur, byddant yn arafu’r system ac yn creu rhwystredigaeth. Y prif lwybr traffig ar eich rhwydwaith yw asgwrn cefn eich rhwydwaith, ac os yw’r llwybr hwn yn cael ei arafu, bydd yn effeithio ar rannau eraill o’r system.

Mae cyflymder cysylltiad rhyngrwyd wedi cynyddu’n raddol dros y blynyddoedd nes bod gwersi’n cael eu cynllunio trwy ddefnyddio adnoddau rhyngweithiol ar y we yn aml. Mae’n rhaid sicrhau bod gan switshis y rhwydwaith gapasiti digonol i ddarparu gwersi’n ddirwystr i bob dysgwr.

Mae switsh rhwydwaith yn cysylltu dyfeisiau â’i gilydd trwy dderbyn, prosesu ac anfon data i ddyfeisiau eraill ar y rhwydwaith ac i’r llwybrydd er mwyn cael mynediad i’r rhyngrwyd. Mae data yn cael ei brosesu mewn pecynnau ac mae capasiti switsh yn golygu bod modd prosesu’r pecynnau data hyn yn fwy effeithiol ac effeithlon.

Mae capasiti switsh yn ei alluogi i gyfathrebu’n effeithiol. Mae’r lefelau capasiti canlynol yn gyffredin mewn ysgolion:

• Switsh 10/100 (sy’n gallu darparu 100 megabit yr eiliad)
• Switsh gigabit (10/100/1000) (sy’n gallu darparu uchafswm o 1 gigabit yr eiliad)
• Switshis 10 gigabit (sy’n gallu darparu 10 gigabit yr eiliad).

Po fwyaf yw capasiti’r switsh, y cyflymaf y mae’n gallu prosesu pecynnau data.

Hefyd, mae yna ddau brif fath o switsh mewn ysgolion. Y math cyntaf yw switsys craidd (neu sylfaenol) a leolir yng nghraidd rhwydwaith TG yr ysgol gan gysylltu’r llwybrydd â switsys a switsys â’i gilydd. Yr ail fath yw switsys ymyl sy’n cysylltu dyfeisiau defnyddwyr ac eitemau eraill (e.e. cyfrifiadur bwrdd gwaith neu bwyntiau mynediad diwifr) â strwythur rhwydwaith TG craidd yr ysgol.

Bydd capasiti switsys ar draws rhwydwaith TG yr ysgol yn cael effaith ar berfformiad y rhwydwaith ac ar brofiad y defnyddiwr. Os oes anghysondebau ar draws switsys mewn rhwydwaith ardal leol, mae’n bosibl y bydd rhai rhannau o’r ysgol yn derbyn gwasanaeth gwell na rhannau eraill.

Dyma’r argymhellion ar gyfer capasiti switsys mewn ysgolion ar rwydwaith TG craidd/sylfaenol yr ysgol:

• 10Gbps ar gyfer ysgolion uwchradd ac ysgolion cynradd mwy o ran maint sy’n defnyddio llawer o ddysgu digidol
• 1Gbps ar gyfer ysgolion cynradd llai o ran maint ac ysgolion cynradd gwledig.

Mewn achosion lle mae ysgolion yn teimlo bod angen capasiti switsh gwahanol i’r uchod er mwyn bodloni eu gofynion, dylent ofyn i’r awdurdod lleol am gyngor. Hefyd, dylent fod yn ymwybodol o gynnwys y Safonau Cysylltedd (Band Eang) sy’n ymwneud â’r ardal hon.

Lle y bo’n briodol, dylai switshis newydd fod yn rhai Pwer sy’n Gallu Darparu Ether-rwyd (PoE). Mae PoE yn galluogi dyfeisiau i dynnu eu pwer trydanol trwy gebl y rhwydwaith.

Mae manteision PoE yn cynnwys:

• Amser ac arian – trwy leihau amser a chost gosod ceblau pwer trydanol
• Diogelwch – mae darpariaeth PoE yn ddeallus, ac mae wedi’i dylunio i sicrhau nad yw cyfarpar y rhwydwaith yn cael ei orlwytho, nad yw’n tangyflawni o ran pwer, neu nad yw’n cael ei osod yn anghywir
• Dibynadwyedd – gall pwer PoE gael ei ategu gan gyflenwad pwer na ellir amharu arno, neu gael ei reoli i analluogi neu ailosod dyfeisiau yn hawdd.

Mae dwy ffordd o gyflwyno PoE.

Yn gyntaf, mae switsh PoE yn switsh rhwydwaith sydd â chwistrelliad Pwer sy’n Gallu Darparu Ether-rwyd. Bydd switsh PoE yn nodi a yw dyfeisiau defnyddwyr yn gydnaws â PoE ac yn galluogi pwer yn awtomatig. Mae switshis PoE+ yn defnyddio’r safon PoE+ ddiweddaraf, IEEE 802.3at, y cyfeirir ati fel PoE dosbarth 4 hefyd, sy’n darparu hyd at 30W o bwer i bob dyfais. Mae switshis PoE+ yn darparu bron i ddwywaith yn fwy o bwer na switsh PoE.

Yr ail ddull yw defnyddio chwistrellwr neu holltwr PoE.

Y gwahaniaeth rhwng chwistrellwr a holltwr yw’r ffaith fod chwistrellwr PoE yn anfon pwer i ddyfeisiau sy’n derbyn data trwy switshis presennol nad ydynt yn rhai PoE. Mae holltwr yn cyflenwi pwer hefyd, ond mae’n gwneud hynny trwy hollti’r pwer o’r data a’i drosglwyddo i fewnbwn ar wahân y gall dyfais nad yw’n gydnaws â PoE ei defnyddio.

Cydnabyddir bod adnoddau ysgolion yn brin, a bod rhaid iddynt gynllunio ar gyfer bodloni’r safon dros amser. Gall ysgolion ddilyn y canllawiau canlynol fel sylfaen i’w galluogi i fodloni’r safon dros amser.

• Sicrhau bod pob un o’r dyfeisiau switsh heb eu rheoli yn cael eu tynnu oddi ar rwydwaith TG yr ysgol
• Newid switsys 10/100Mbps sy’n weddill ar rwydwaith TG craidd yr ysgol – isafswm o 1Gbps mewn ysgolion cynradd a 10Gbps mewn ysgolion uwchradd (dylai ysgolion bach gwledig â llai na 50 o ddisgyblion ymgynghori â’r awdurdod lleol)
• Adolygu a chynllunio ar gyfer newid switsys 10/100Mbps ar rwydwaith TG craidd / cefndir yr ysgol gan na fydd ganddynt unrhyw allu rheoli, neu ychydig iawn o allu rheoli
• Dylai switsys newydd fod â chapasiti o 1Gbps mewn ysgolion uwchradd ac ysgolion cynradd mwy o ran maint, ac ym mhob ysgol os oes modd, at ddibenion diogelu’r dyfodol
• Dylai switsys gydymffurfio ag argymhellion awdurdodau lleol o safbwynt oedran, gwerthwr a dull gosod.

Mae’r ddolen wannaf mewn unrhyw gadwyn yn pennu ei chryfder – mae’n rhaid sicrhau bod rhannau gwahanol o rwydwaith ysgol wedi’u cysylltu trwy ddefnyddio cysylltyddion priodol. Os nad yw hyn yn digwydd, bydd perfformiad yn gwaethygu, a bydd hynny’n effeithio ar wersi.

Trwy ddefnyddio cysylltyddion â’r capasiti cywir, bydd y traffig ar eich rhwydwaith yn gallu llifo’n well ac yn ddibynadwy ar gyfer defnyddwyr ledled yr ysgol.

Gall capasiti ar draws rhwydwaith TG yr ysgol gael ei effeithio os yw’r cysylltyddion rhwng switsys a gweddill rhwydwaith TG yr ysgol yn gweithredu ar sail capasiti is na’r switsh ei hun.

GBIC ac SFP: Dyfeisiau traws-dderbyn optegol y gellir eu plygio yw’r rhain, ac maen nhw’n cael eu defnyddio’n bennaf i drosi rhwng y signal optegol a’r signal trydanol. Ystyr GBIC yw Troswr Rhyngwyneb Gigabit. Ystyr SF yw Ffactor Ffurflen Bach y Gellir ei Blygu. Mae SFPs yn disodli GBICs oherwydd y cyfyngiadau a’r gofynion gigabit ar gyfer cyflymder llinellau gwell. Mae GBICs yn galluogi switshis Gigabit i gysylltu ag amrywiaeth o geblau ffibr a cheblau ether-rwyd, gan gysylltu switshis ffibr â cheblau ffibr ac ether-rwyd (Cat 5e a Cat 6) mewn rhwydwaith.

Dylai ysgolion ddefnyddio cysylltyddion GBIC (neu SFP) a dylent sicrhau bod cysylltyddion etifeddol fel troswyr cyfryngau yn cael eu tynnu oddi ar rwydwaith TG yr ysgol.

Trwy dynnu cysylltyddion hyn, fel troswyr cyfryngau, oddi ar rwydwaith TG yr ysgol a’u disodli â dyfeisiau sy’n hwyluso llif data cyflymach a mwy effeithiol, bydd modd sicrhau cryfder a bydd yn darparu monitro amser real.monitoring for network management staff.

Mae switsh yn cysylltu dyfeisiau rhwydwaith lluosog (fel cyfrifiaduron personol i beiriant argraffu), ond gall switsh 'wedi’i reoli’ ffurfweddu, rheoli, a monitro rhwydwaith o bell. O ganlyniad, gall eich technegwyr ragweld unrhyw broblemau posibl, a’u datrys, heb i chi wybod amdanynt yn aml. Mae switshis wedi’u rheoli yn galluogi timau technegol i atal neu ddatrys problemau a allai effeithio ar eich defnydd o’r rhwydwaith.

Ni ddylai ysgolion ddefnyddio hybiau bach heb eu cefnogi.

Dylai ysgolion ddefnyddio’r awdurdod lleol, neu Bartner Cymorth Technoleg Addysg priodol, i reoli switsys; gydag unrhyw switsys heb eu rheoli sy’n weddill yn cael eu tynnu oddi ar rwydwaith TG yr ysgol.

Mae gan switsys wedi’u rheoli’r nodweddion canlynol:

• Protocolau ffurfweddu a diogelwch
• Rheoli uwchraddiadau cadarnwedd
• Ansawdd Gwasanaeth – y gallu i flaenoriaethu traffig rhwydwaith ar sail yr hyn sy’n bwysig
• Rheoli a monitro perfformiad y switsh a’r rhwydwaith
• Nodi a datrys problemau o bell.

Trwy reoli switsys, mae staff rhwydwaith awdurdodau lleol yn gallu ffurfweddu, rheoli a monitro rhwydwaith TG cyfan yr ysgol. Mae’n golygu bod modd rheoli’r llif data; pa draffig y rhwydwaith sy’n defnyddio pa set o switsys; a galluogi staff i ddefnyddio ffurfweddau, diweddariadau a phatsys ar draws y rhwydwaith mewn ffordd hawdd ac effeithlon.

Trwy fonitro rhwydwaith TG yr ysgol, gall staff y rhwydwaith ymateb i broblemau yn effeithiol, penderfynu ble mae angen uwchraddiadau ac ehangu capasiti, a helpu ysgolion i gynllunio gwelliannau. Mae’n sicrhau bod rhwydwaith TG yr ysgol yn perfformio’n effeithlon a bod cysondeb o ran profiad defnyddwyr ledled yr ysgol.

Gall hen gyfarpar rhwydwaith gael ei ddisodli’n gyflym, ac mae’n bosibl na fydd y gwneuthurwr yn ei gynnal bellach. Mae’n hawdd ystyried newid gliniaduron ac ati sy’n cael eu defnyddio bob dydd, ond mae’n bwysig cofio am gyfarpar llai gweladwy.

Lle y bo modd, dylai hyn gyd-fynd â thelerau cyfnodau gwarant a/neu delerau lesio er mwyn sicrhau gwerth am arian ar gyfer buddsoddiadau sydd eisoes wedi’u gwneud.

Dylai llwybrydd yr ysgol a’r switsys gael eu hadolygu ar sail gylchol i sicrhau eu bod yn parhau i gael cefnogaeth lawn gan y cynhyrchydd, ac yn derbyn diweddariadau a phatsys rheolaidd i gynnal eu diogelwch a’u heffeithiolrwydd gweithredu.

Mae’r Safon yn llywio’r broses gynllunio fwy hirdymor ac yn golygu bod modd cynnwys ystyriaethau cyllideb yng nghylchoedd cynllunio gwelliannau ysgolion. Felly, dylech chi fod yn ymwybodol o amodau cymorth gwarantu ac amodau lesio ar gyfer unrhyw ddyfeisiau wrth gynnal yr adolygiadau hyn.

Dylech ystyried cost cylch oes llawn yr holl gyfarpar newydd sy’n cael ei ddefnyddio yn yr ysgol, yn cynnwys adnewyddu a chynnal a chadw. Cyfeirir at hyn yn aml fel “cyfanswm cost perchnogaeth”. Dylai hyn gynnwys sicrhau bod manylion gwarant yn cael eu cadw fel rhan o’r dogfennau allweddol yn ymwneud â rhwydwaith TG yr ysgol.

Er ei bod yn bwysig ystyried adnewyddu seilwaith TG hanfodol fel rhan o gynlluniau strategol ysgolion, cydnabyddir bod yna alw mawr am adnoddau prin. Felly bwriedir y Safon hon fel dangosydd ymarfer da.

Cydnabyddir na fydd ysgolion yn gallu adnewyddu seilwaith yn rheolaidd. Fodd bynnag, os yw switsys wedi’u labelu’n glir ac yn cael eu rheoli’n effeithiol yn unol â’r Safonau eraill yn y categori hwn, bydd gan dimau arweinyddiaeth ysgolion y wybodaeth sydd ei hangen arnynt i flaenoriaethu gwariant a nodi lle mae problemau’n debygol o godi yn rhwydwaith TG yr ysgol yn gyffredinol.