Canllaw i rieni a gofalwyr am rannu gwybodaeth a delweddau ar-lein

Mae nifer o rieni a gofalwyr yn hoffi rhannu gwybodaeth am eu plant a’u teuluoedd ar-lein. Mae’n ffordd hawdd o gofnodi cerrig milltir pwysig a rhannu’r wybodaeth ddiweddaraf â ffrindiau a pherthnasau sy’n byw ym mhell i ffwrdd.

Mae’r cyfryngau wedi bathu’r term ‘sharenting’ am hyn. Gall rhannu gormod o wybodaeth bersonol, gan gynnwys lluniau, fideos a delweddau ar-lein beryglu hawl eich plant i breifatrwydd. Mae’n bwysig bod yn ofalus ynghylch beth rydych chi’n ei rannu ac â phwy.

Bydd yr erthygl hon yn defnyddio’r term ‘rhannu gormod’ i amlinellu’r effaith ar ôl troed digidol teulu ac yn rhoi cyngor ynghylch beth y dylech ei ystyried cyn postio gwybodaeth a delweddau ar-lein.

Beth yw’r problemau sy’n gysylltiedig â rhannu gormod?

Gall rhieni a gofalwyr beryglu preifatrwydd eu plant drwy rannu gormod o wybodaeth, a rhoi gwybodaeth breifat i hysbysebwyr a chasglwyr data, yn anfwriadol. Mae Heddlu Gogledd Cymru yn rhybuddio rhieni a gofalwyr i gadw gwybodaeth bersonol yn ddiogel ac mae camau syml y gallwch eu cymryd er mwyn osgoi rhannu gormod a diogelu cofnodion digidol eich plant.

Mae rhain yn cynnwys:

peidio â thagio. Mae tagio’n ffordd o adnabod eich plentyn neu eraill mewn negeseuon ar y cyfryngau cymdeithasol, fel y mae’r erthygl hon ar Facebook yn egluro (Saesneg yn unig). Gall peidio â thagio eich plant helpu i warchod eu hunaniaeth ar-lein
diffodd y nodwedd rhannu lleoliad. Mae’r rhan fwyaf o wefannau cyfryngau cymdeithasol yn cynnig i chi allu rhannu eich lleoliad – efallai bod rhai rhieni a gofalwyr wedi galluogi hyn heb sylweddoli hynny. Er mwyn osgoi datgelu lle rydych chi a’ch teulu ar unrhyw amser penodol, gallwch ddiffodd y nodwedd rhannu lleoliad. Bydd Canolfannau Cymorth y gwefannau cyfryngau cymdeithasol rydych chi’n eu defnyddio yn esbonio sut mae diffodd y nodwedd rhannu lleoliad, fel yr erthygl hon ar Instagram er enghraifft (Saesneg yn unig)
meddwl yn ofalus cyn postio. Pan fyddwch wedi postio delwedd, ni fydd gennych unrhyw reolaeth ynghylch sut bydd y ddelwedd honno’n cael ei rhannu, ei gweld na’i phostio eto. Mae hynny’n golygu y gall pobl eraill gopïo’r ddelwedd, tagio’r ddelwedd neu ddefnyddio’r ddelwedd – dyna pam ei bod yn bwysig bod yn ofalus iawn pa ddelweddau rydych chi’n eu postio.

Diogeli ôl troed digidol eich teulu

Cyn rhannu gwybodaeth ar-lein, meddyliwch am yr effaith y bydd hyn yn ei chael ar ôl troed digidol eich teulu. Mae eich bywyd digidol yn gyhoeddus ac yn barhaol. Mae popeth rydych chi a’ch plant yn ei wneud ar-lein yn creu olion traed digidol sy’n gadael llwybr parhaol ar-lein.

Camau i’w cymryd cyn rhannu gwybodaeth a delweddau ar-lein

A fyddwn i’n siarad am y wybodaeth, y ddelwedd neu’r fideo yma yn y gwaith?
O ystyried yr hyn rwy’n ei wybod am fy mhlant, a fyddan nhw’n teimlo’n chwithig petaen nhw’n gwybod fy mod wedi postio hyn?
A fyddwn i’n teimlo’n iawn am y peth petai rhywun yn dwyn y ddelwedd, y fideo neu'r wybodaeth yma?
Ydy’r ddelwedd hon yn creu hunaniaeth ar-lein gadarnhaol ar gyfer fy mhlentyn?
Petawn i’n gweld y ddelwedd, y fideo neu’r wybodaeth yma am fy mhlentyn ar hysbysfwrdd cyhoeddus, a fyddwn i’n teimlo’n iawn ynghylch hynny?
Oes angen i mi rannu lleoliad y ddelwedd hon?

Cofiwch y gall unrhyw un gopïo, lawrlwytho, tynnu sgrin-lun neu rannu unrhyw ddelwedd sy'n cael ei chyhoeddi'n gyhoeddus. I gael y wybodaeth ddiweddaraf am ddiogelwch ar-lein, ewch i’r Cadw'n ddiogel ar-lein ar Hwb.